تاریخ و سند هویت هر جامعه بافت تاریخی و فرهنگی آن است 

 ستار خورشیدی ضمن گرامیداشت سوم اردیبهشت روز معمار و زادروز شیخ بهایی به فعالان این حوزه و اعضا سازمان نطام مهندسی ساختمان فارس گفت: جلسه امروز به همت استانداری فارس در این مکان و زحمات عزیزانی مثل دکتر جمشیدی مدیر کل دفتر فنی استانداری فارس که با تمام وجود محبت داشتند همکاری شهرداری و بسیج مهندسان و همکاران ما در نظام مهندسی تشکیل شد که جای تقدیر دارد. 

او با اشاره به برخی ظرفیت‌های نهفته در بافت تاریخی و فرهنگی شیراز، گفت: معتقدیم تاریخ و سند هویت هر جامعه بافت تاریخی و فرهنگی آن است و این وظیفه مجموعه‌های درگیر با بافت تاریخی و فرهنگی را سنگین‌تر میکند.

خورشیدی گفت: در بافت ناهنجاریی در بخش‌های مختلف از جمله تاسیسات شهری دیده می‌شود که باید بررسی شود یکی از موارد این است که جا دارد در صورت نیاز به مرمت بافت توجه بیشتری صورت گیرد و به همه موارد از جمله استفاده از مصالح مناسب و استفاده از کارشناسان خبره در بخش مرمت و بازآفرینی این بافت توجه شود. 

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس گفت: در موارد متعدد در برخی از ملک‌ها زحماتی انجام شده است، اما به نظر میرسد برای استحکام بنا و مقاومت اهتمام خاصی وجود ندارد. 

خورشیدی از آمادگی نظام مهندسی ساختمان برای احیا بافت تاریخی و فرهنگی شهر خبر داد و گفت: نظام مهندسی با ۳۵ هزار عضو متخصص اعلام آمادگی میکند که در همه موارد برای احیا بافت ورود کند تا بافت تاریخی بی نقص و منحصر به فرد شایسته نام شیراز داشته باشیم.

او با اشاره به برخی دغدغه‌های جامعه مهندسین ساختمان گفت: یکی از مطالبات جامعه مهندسی بحث نعرفه دستمزد خدمات مهندسی است که در جامعه ما برخی وقت‌ها از آن به عنوان اتلاف هزینه یاد میشود این در حالی که کل هزبنه خدمات مهندسی ۲و نیم درصد است که این صرف تضمین ۹۷ و نیم درصد سرمایه‌ای است که برای ساخت یک بنا هزینه می‌شود.

خدمات مهندسان و معماران در امنیت روانی ساکنانی که در آن بافت زندگی می‌کنند، بسیار مهم است

رییس گروه تخصصی معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور نیز در این مراسم گفت: اصول ارزشی جزیی جداناپذیر از معماری و شهرسازی است.

طاهره نصر به اهمیت ارزش اخلاقی در مبانی معماری و شهرسازی اشاره کرد و گفت: اگر معماران به هفت انگاره دوره صفوی توجه بیشتری مبذول دارند، وضعیت شهرسازی در کشور ما رشد قابل ملاحظه‌ای خواهد یافت. معماری اصیل ایرانی به ارزش‌ها نگاه ویژه داشته و بنا‌هایی با عظمت و استحکام ریشه در این مفاهیم دارد.

او با اشاره به این موضوع که جایگاه سازمان نظام مهندسی ساختمان در حیطه معماری و شهرسازی ارزنده است، گفت: در برنامه‌های توسعه، بار‌ها به اهمیت هویت بخشی به سیمای شهر و روستا و بازآفرینی مبتنی بر مفاهیم اصلی ایرانی و اسلامی اشاره شده است.

عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس، در بخش دیگری گفت: درسیاست‌های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری با درایت ویژه‌ای به رعایت ارزش‌های فرهنگی و حفظ هویت خانواده در اصول معماری مسکن و توسعه افقی و عمودی شهر‌ها اشاره شده است.

او با تقدیر از حمایت‌های استانداری فارس و شهردار کلانشهر شیراز گفت: حفظ بافت‌های تاریخی شیراز در پرتو هم افزایی محقق می‌شود و خدمات مهندسان و معماران در امنیت روانی ساکنانی که در آن بافت زندگی می‌کنند، بسیار مهم بوده تاثیری انکار ناپذیر دارد. 

در ادامه این مراسم یک مشاور و صاحب نظر در حوزه بافت‌های تاریخی کشور نیز گفت: معماران نقش ارزنده‌ای در ساختن تمدن نوین بشری دارند و معماری یک حس مشترک جهانی است که تبلور زمانی و مکانی آن متمایز کننده ادوار مختلف می‌شود.

ناصر مشهدی زاده با تبریک روز معمار، حضور در شهر زیبای شیراز را فرصتی گرانبها برشمرد و گفت: معماری یک حس مشارک جهانی است که تبلور زمانی و مکانی آن متمایز کننده ادوار مختلف است.

او با تقدیر از مرمت‌هایی که در حوزه بافت تاریخی شیراز صورت گرفته گفت: هنرمعماری اصیل شیراز به این شهر اعتبار و زیبایی می‌بخشد و این در حالی است که با خروج از بافت تاریخی نشانی از این سبک گرانبها در کالبد شهری مشاهده نمی‌کنیم.

مشهدی زاده گفت: شیراز کارنامه پرباری در ارج نهادن به ارزش‌ها دارد و باید از ظرفیت‌های چشم نواز این شهر که همانا باغ‌های ایرانی هستند به نحو مطلوب تری بهره برد. متاسفانه در دهه‌های گذشته باغ‌های قصردشت به عنوان میراث گرانبهای شیراز در مسیر زوال قرار گرفتند و امیدواریم با رویکرد کنونی این روند متوقف شده و بر کمیت و کیفیت آنان افزوده شود.

این فعال حوزۀ میراث فرهنگی در بخش دیگری گفت: اندیشمندان و صاحبنظران جهانی هشدار می‌دهند که شهر‌های ایران در حال شبیه شدن به یکدیگر هستند و این در مقیاس جهانی نیز صدق می‌کند. در نظر داشته باشیم که تمدن در شهر بوجود می‌آید و شهر محصول فرهنگ است و فرهنگ از دانایی برمی خیزد.

مشهدی زاده با اشاره به گفته‌های حکیم بزرگ ملاصدرا مبنی بر اینکه دانایی بر دو بال دانش و تجربه استوار است، تصریح کرد: ما بسیاری از اصالت‌های پیشینیان را در گذشته جا گذاشته ایم و باید برای احیای آن‌ها سعی و تلاش کنیم. به همین دلیل از معماران توقع می‌رود اخلاق جلالی، یازده اصل ملاصدرا، مکاتب اصفهان، شیراز و تهران و مواردی از این دست را مطالعه کرده و در کار خود به کار بندند.

این صاحب نظر در حوزه بافت‌های تاریخی کشور، گفت: معماری ایرانی و اسلامی سرشار از رویکرد ارزش گرا است و به موازات آن سرشار از فراز‌های گرانبهایی است که تمدن ما را به رخ جهانیان می‌کشد. به همین دلیل باید در راستای اشاعه آن تلاش بیشتری کنیم.

او با تاکید بر این موضوع که امروزه بیش از همه نیازمند بازنگری در اصول ارزشی در فرآیند معماری هستیم، گفت: معماران همواره ارزش آفرین بوده اند و در دوره معاصر باید تمرکز بیشتری بر این موضوع صورت گیرد. هر نقشه معماری یک اثر هنری است که معمار از سر ذوق و دانش و هنر به خلق آن همت گمارده است. 

مشهدی زاده گفت: امروز اکثر ساختمان‌ها نشانی از هنر و معماری فاخر ندارند و انسان در آن آرامش ندارد. بر خلاف آن در خانه‌های تاریخی فرصت بیشتر و بهتری برای اندیشیدن مهیا است.

او از معماران خواست تا در حوزه تداوم تاریخی ممارست بیشتری نشان دهند و اظهار داشت: شیراز هنوز هم دارای بهترین ساخت و ساز‌ها در کشور است.

دغدغه ما ۹۷ درصد بافت است که باید حفظ و احیا شود 

علی سوداگران؛معمار و کارشناس حوزه بافت تاریخی نیز گفت: در خصوص بافت تاریخی اگر ۱۰، ۱۵ سال پیش بود بر پتانسیل و ارزش بافت تاکید می‌شد، اما درحال حاضر از این‌مرحله گذشته ایم و به ارزش هایبافت تاریخی شیراز واقف هستیم و برهمه مشخص است.

سوداگران با بیان اینکه بافت تاریخی سرمایه اصلی شهر است و اینپتانسیل ارزشمند است، ابراز کرد: موضوعی که نگران کننده است برداشت‌های مختلفی است که از بافت می‌شود و هر کسی از ظن دید و دانش خود به بافت نگاه می‌کند و این خطرناک است و باعث سردرگمی و ایجاد مشکلات در بافت میشود.

این کارشناس حوزه بافت تاریخی با بیان اینکه در۳۶۰ هکتار بافت تاریخیشیراز از ۱۱ هزار و ۸۰۰ بنا حدود ۴۰۰ بنا و کمتر از ۳ درصد ثبت ملی شده است، تصریح کرد: درواقع این نگاه را ایجاد می‌کند که ۹۷ درصد بافت ارزشیندارد و این نگاه اشتباه لطمه به بافت می‌زند. سوداگران افزود: دغدغه ما ۹۷ درصد بافت است که باید حفظ و احیا شود و تراکم، گذر‌ها و مکان‌هایی است که ثبت نشده است اهمیت دارد.

او تاکید کرد: تخریب و تعریف پروژه با بافت سنخیت ندارد و مرگ بافت را رقم می‌زند.

سوداگران با بیان اینکه ثبت ملی بافت تاریخی شیراز بزرگترین کاری است که می‌توان در ۳۶۰ هکتار بافت تاریخی انجام داد، بیان کرد: نگاه‌های سلیق‌های را باید حذف کرد و نشان داد که توده، معبر و گذر نیز اهمیت دارد و ضمن مرمت و حفظ خانه‌های تاریخی و میراثی دیگر بناهم حفظ شود.

او یادآور شد: بافت تاریخی به طور کلی باید احیا شود و تمرکز را از تک بنا‌های باارزش برداریم. سوداگران ابراز کرد: اگر بتوانیم ثبت ملی بافت تاریخیشیراز را محقق کنیم بزرگترین خدمت به شیراز است.

گفتنی است در پایان این مراسم از تعدادی از فعالان و کنشگران بافت تاریخی فرهنگی شیراز تقدیر شد.